In de bijen

Wat is werkelijkheid? De imker stuitte een paar weken geleden langs de IJssel tussen Doesburg en Dieren op een metershoge en driemaal zo lange sculptuur die van de maker, Jasper Niens, geen titel maar een nummer (510) meekreeg. Er was wel een verklarende beschrijving, waar termen in voorkomen als “fuik” en “activerende component”. Welaan, de imker liet zich activeren en besefte meteen: dit kunstwerk is een bij! Weliswaar een abstractie, maar toch een prachtige weergave van de rankheid, wendbaarheid, lichtheid, souplesse en harmonie die de bij kenmerken. Het object danste als het ware door het landschap, zoals de bij van bloem naar bloem danst. En al deze suggestie werd nog eens versterkt bij binnentreden van de sculptuur, het inwendige weerspiegelde de buitenkant, en de imker was in de bij! Wat zou er gebeurd zijn? Was de imker gevangen in de fuik van zijn eigen vooringenomenheid en herkende hij iets dat er niet is? Of zag de imker juist iets dat de kunstenaar niet gezien had, nl. dat ieder mens het beeld van de bij in zich draagt en dat hij, de kunstenaar, zonder het zich bewust te zijn, daar vorm aan had gegeven? Uit de neuropsychologie weten we dat ons brein, door filteren en kleuren van de informatie die op ons afkomt, ons voortdurend misleidt (met de beste bedoelingen). Zou in het geval van sculptuur 510 de misleiding vooral in het kunstenaarsbrein plaats hebben gevonden of toch in het imkersbrein?