donderdag 13 augustus 2015

Bijen zijn niet altijd aaibare huisdiertjes

Je ziet wel eens foto's of filmpjes van bijenkasten waarin zonder beschermende kleding wordt gewerkt (klik bijv. hier voor een foto van onze koning in zijn dagelijkse kostuum boven een bijenkast). Soms kan dat inderdaad, het volk in Les Garlauds is daar een voorbeeld van (zie bericht van 26 juli hieronder). Bij mijn eigen volken varieert het karakter. Sommige kasten kan ik ook zonder beschermende kleding openen, maar dat geldt lang niet voor alle.
In 2013 volgde ik een vervolgcursus bijenhouden, waarvoor iedere cursist een eigen volk mee naar de lesstand bracht. Het volk dat ik inbracht blonk uit door temperament en al spoedig was de procedure bij de cursusmiddagen zo dat die kast als laatste geopend werd om niet de hele middag last te hebben van nijdige bijen. Ook is het op mijn eigen stand weleens voorgevallen (waarschijnlijk met dezelfde kast) dat ik tijdens het werken werd aangevallen en achtervolgd, wat des te vervelender was omdat ik de rits van mijn kap niet goed gesloten bleek te hebben en er zo in een mum van tijd een tiental bijen aan de binnenkant van de kap terechtkwam. Heel naar.
Waar komen die karakterverschillen nu vandaan? Omgevingsfactoren kunnen het karakter van bijen beïnvloeden. Bijen kunnen vervelend worden als er (langere tijd) geen koningin in het volk is, of in een periode dat er weinig nectar te halen is. Ook schijnen sommige gewassen een nadelige invloed op het karakter van bijen te hebben, dat is bijvoorbeeld bekend van koolzaad (en andere kruisbloemigen).
Bij de teelt van bijen is zachtaardigheid een belangrijk selectiekriterium. Maar het is bekend dat bij voorttelen van een raszuivere bij in een ongecontroleerde omgeving er een niet-raszuiver nageslacht zal ontstaan waar de geselecteerde eigenschappen snel verloren gaan. Zo kan een vriendelijk bijenvolk bij nateelt een onvriendelijke opvolger krijgen. Dat is mogelijk ook de reden van het ontstaan van mijn nijdige volken, temeer omdat er in de directe omgeving van mijn stand andere bijenkasten staan met bijen die je onmiddellijk aanvallen als je dicht in de buurt komt. Als mijn jonge koninginnen bevrucht worden door darren van die andere kasten is het duidelijk dat op die manier het verdedigende karakter (want dat is het) in mijn volk wordt ingekruist. Het is dus zaak dat ik bij nateelt òf nieuwe reeds bevruchte koninginnen in huis haal òf mijn eigen koninginnen op een stand met bijen van hetzelfde ras laat bevruchten. Ik werk daar wel naar toe, maar ben nog niet helemaal rond met het wisselen met geschikte koninginnen.

woensdag 12 augustus 2015

Honing geoogst

De honingoogst is dit jaar aanzienlijk lager dan vorig jaar. Mogelijke oorzaken zijn het late begin van het voorjaar en de droogte in de vroege zomer, waardoor bloemen minder nectar leveren. Nu mijn zomerhoning geoogst; 27 kg van Rhijnauwen en 16 kg van de golfbaan.