In de bijen

Wat is werkelijkheid? De imker stuitte een paar weken geleden langs de IJssel tussen Doesburg en Dieren op een metershoge en driemaal zo lange sculptuur die van de maker, Jasper Niens, geen titel maar een nummer (510) meekreeg. Er was wel een verklarende beschrijving, waar termen in voorkomen als “fuik” en “activerende component”. Welaan, de imker liet zich activeren en besefte meteen: dit kunstwerk is een bij! Weliswaar een abstractie, maar toch een prachtige weergave van de rankheid, wendbaarheid, lichtheid, souplesse en harmonie die de bij kenmerken. Het object danste als het ware door het landschap, zoals de bij van bloem naar bloem danst. En al deze suggestie werd nog eens versterkt bij binnentreden van de sculptuur, het inwendige weerspiegelde de buitenkant, en de imker was in de bij! Wat zou er gebeurd zijn? Was de imker gevangen in de fuik van zijn eigen vooringenomenheid en herkende hij iets dat er niet is? Of zag de imker juist iets dat de kunstenaar niet gezien had, nl. dat ieder mens het beeld van de bij in zich draagt en dat hij, de kunstenaar, zonder het zich bewust te zijn, daar vorm aan had gegeven? Uit de neuropsychologie weten we dat ons brein, door filteren en kleuren van de informatie die op ons afkomt, ons voortdurend misleidt (met de beste bedoelingen). Zou in het geval van sculptuur 510 de misleiding vooral in het kunstenaarsbrein plaats hebben gevonden of toch in het imkersbrein?

Ambrozijn

Gisteravond kwam in één van de liederen van het concert Komm, süsser Tod van L’Arpeggiata het woord “ambrozijn” voorbij. Als je het al niet een prachtig woord vindt moet de betekenis je toch zeker aanspreken. Ambrozijn vertegenwoordigt de buitengewoon gelukkige combinatie van melk en honing. Het is een drank van de klassieke goden, een bijbelse drank, een drank van het land van overvloed, gevormd daar waar vier rivieren gevuld met melk, honing, wijn en olie samenkwamen. Een magische drank, wanneer (geheel in tegenstelling tot de titel van het concert) al niet goed voor het eeuwige leven dan toch wel voor de liefde. Maar ook een geheime drank, want de echte samenstelling is lang geleden verloren gegaan en wat er nu aan recepten voorbij komt zijn benaderingen, veelal krachteloos door allerlei nutteloze smaakverbeteraars zoals kokos. Er wordt dus nog naarstig gespeurd naar de ware ambrozijn, net als naar verklaringen voor het bijzondere van deze drank, die wel wordt gedacht in de anatomische-fysiologische gelijkenis tussen bijen en koeien (meerdere magen, streng veganistische leefwijze, enz). Dat honing en melk een uitgelezen duo vormt werd me vorige week op een andere manier aangereikt. In een imkersgesprek met NB bespraken we onder meer de methoden van etiketten-op-honingpotjes-plakken, de voor- en nadelen van zelfklevende etiketten, technieken om het etiket netjes recht op de pot te krijgen en plakmiddelen. Mijn verdunde houtlijm stond tegenover een middeltje dat N van een oude imker had gehoord, namelijk dat, jawel, melk voor dit doel uitermate geschikt zou zijn. Een kleine test wijst uit dat dat inderdaad het geval is!